ผักโขม

ผักโขม

ผักโขม หรือ ผักขม ภาษาอังกฤษ Amaranth มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Amaranthus lividus L. สำหรับชื่อท้องถิ่นอื่นๆก็ได้แก่ ผักโหม ผักหม (ภาคใต้), ผักโหมเกลี้ยง กระเหม่อลอเตอ (แม่ฮ่องสอน) เป็นต้น ผักโขมเป็นผักที่ขึ้นได้ทั่วไปตามแหล่งธรรมชาติ เช่น ริมทาง ป่าละเมาะ ป่ารกร้าง ส่วนผักผลไม้ของชาวไร่ชาวนา เป็นต้น ในบ้านเราผักโขมนั้นมีอยู่หลากหลายพันธุ์ แต่สายพันธุ์ที่นิยมนำมารับประทานเป็นอาหารได้แก่ ผักโขม ผักโขมสวน ผักโขมหัด ผักโขมหนาม เป็นต้น

ผักโขม ไม่ได้มีรสชาติขมเหมือนที่หลายๆคนเข้าใจ แต่กลับมีรสชาติออกหวานหน่อยๆด้วยซ้ำ กินง่ายแน่นอนแถมยังมีโปรตีนสูง กรดอะมิโน วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น วิตามินเอ วิตามินบี2 วิตามินบี6 วิตามินบี9 วิตามินเค ธาตุแคลเซียม ธาตุเหล็ก ธาตุแมกนีเซียม ธาตุโพแทสเซียม ธาตุทองแดง ธาตุแมงกานีส ธาตุสังกะสี เป็นต้น

แต่ผักโขมมีปริมาณของสารออกซาเลตค่อนข้างสูง (Oxalate) ผู้ที่มีเป็นโรคนิ่ว โรคเกาต์ ข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือผู้ที่ต้องการสะสมปริมาณของแคลเซียมควรหลีกเลี่ยงการรับประทานผักชนิดนี้ในปริมาณมากๆ มีคำแนะนำว่าการปรุงอาหารด้วยวิธีการทอด การคั่ว จะช่วยลดปริมาณสารออกซาเลตได้ดีที่สุด แต่การนำไปนึ่งหรือต้มจะช่วยลดลงได้บ้างระดับหนึ่ง!

ทำความเข้าใจกันก่อน ผักโขม กับ ปวยเล้ง มันคือผักคนละชนิดกัน ต้องแยกให้ออก ถ้าใครเคยดูการ์ตูนเรื่องป๊อปอายที่เห็นว่ากินผักแล้วช่วยเพิ่มพลัง ผักที่ป๊อปอายกินจริงๆแล้วมันก็คือ ปวยเล้ง หรือ Spinach (ออกเสียงว่า “สปีแนช”) แต่ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตามผักสองชนิดนี้ก็คือสปีชีส์เดียวกัน คุณสมบัติทางด้านโภชนาการจะคล้ายๆกัน (แต่ผักโขมจะมีธาตุเหล็ก แคลเซียม และวิตามินซี สูงกว่าปวยเล้งหลายเท่า) และต่างกันแต่เพียงลักษณะภายนอกและรสชาติเล็กน้อย และยังรวมถึงเรื่องราคาซึ่งผักปวยเล้งจะมีราคาแพงกว่าประมาณเท่าตัว (ที่มา : http://topicstock.pantip.com/food/topicstock/2007/07/D5591888/D5591888.html)

ประโยชน์ของผักโขม

ผักโขม ช่วยบำรุงกำลังทำให้มีสุขภาพแข็งแรง

ผักโขมมีสารต่อต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด จึงมีส่วนช่วยในการชะลอวัยและความเสื่อมของเซลล์ต่างๆในร่างกาย

ช่วยส่งเสริมการสร้างคอลลาเจน เพิ่มความยืดหยุ่นให้กับผิวหนัง จึงช่วยชะลอการเกิดริ้วรอได้

ประโยชน์ของผักโขม ช่วยบำรุงและรักษาสุขภาพสายตา ป้องกันความเสื่อมของดวงตา

มีส่วนช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคกระดูกพรุน

ช่วยชะลอความเสื่อมของสมอง ชะลอปัญหาความจำเสื่อม

ช่วยบำรุงโลหิตในร่างกาย

ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ

ช่วยรักษาจังหวะการเต้นของหัวใจให้คงที่

ช่วยให้เจริญอาหาร แก้อาการเบื่ออาหาร

เป็นอาหารที่เหมาะอย่างมากกับผู้รับประทานอาหารมังสวิรัติ เพราะผักโขมอุดมไปด้วยโปรตีน

มีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดได้

แมกนีเซียมในผักโขมช่วยควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ

ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคอัลไซเมอร์ในผู้สูงอายุ

ช่วยชะลอความเสื่อมของสายตา ลดความเสี่ยงจากการโรคดวงตาเสื่อมได้สูงถึง 43%

ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเต้านม มะเร็งปอด และมะเร็งรังไข่

ช่วยกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย

ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน

ใช้ถอนพิษไข้ ด้วยการนำรากมาปรุงเป็นยา(ราก)

ผักโขม สรรพคุณช่วยดับพิษภายในและภายนอก (ทั่งต้น)

วิตามินเคในผักโขมช่วยป้องกันภาวะเลือดไหลไม่หยุดได้

ช่วยแก้อาการตกเลือด

ช่วยแก้อาการแน่นหน้าอกและไอหอบ (ต้น)

ใช้แก้อาการบิด มูกเลือด (ทั่งต้น)

ช่วยแก้อาการแน่นท้อง

ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้สะดวก เพราะมีเส้นใยสูง

ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งในกระเพาะอาหาร

ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ (ราก)

ใช้รักษาโรคริดสีดวงทวารและจมูก (ทั่งต้น)

สรรพคุณของผักโขม ช่วยแก้อาการปวดท้องประจำเดือน เพราะช่วยลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อบริเวณช่องท้อง

ใช้แก้ผดผื่นคัน (ทั่งต้น)

ผักโขมประโยชน์ช่วยรักษาฝี กลาก เกลื้อน (ทั่งต้น)

ใช้รักษาแผลพุพอง (ทั่งต้น,ใบสด)

สรรพคุณผักโขม ช่วยแก้อาการช้ำใน

ใช้แก้รำมะนาด (ทั่งต้น)

การรับประทานผักโขมจะช่วยทำให้คุณรู้สึกอิ่มเร็วขึ้นและอยู่ท้องนาน จึงเหมาะอย่างมากสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนักหรือลดความอ้วน

แก้อาการเด็กลิ้นเป็นฝ้าละอองและเบื่ออาหาร

ซุปผักโขม เป็นเมนูอาหารที่เหมาะสำหรับหญิงตั้งครรภ์อย่างมาก เพราะมีประโยชน์หลากหลายและยังช่วยบำรุงร่างกายคุณแม่และเด็กมีสุขภาพแข็งแรง

ผักโขมเป็นผักที่ช่วยบำรุงน้ำนมสำหรับคุณแม่ลูกอ่อนได้เป็นอย่างดี

สำหรับชาวกรีกสมัยโบราณผักโขมถือว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์และเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นอมตะ และมีการใช้ภาพของใบผักโขมในการประดับที่อยู่ของหลุมศพต่างๆ

ประโยชน์ผักโขม ใบอ่อน ยอดอ่อน ต้นอ่อน นำมาลวกหรือต้มให้สุกรับประทานเป็นผักจิ้มกินกับน้ำพริกต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น น้ำพริกปลาร้า กะปิ ปลาต่อม หรือจะนำมานึ่งพร้อมกับปลา หรือจะนำไปทำแกงเลียง หรือจะทำเป็นผัดผัก ผักโขมอมชีส พายผักโขมอบชีส ผักโขมราดซอสงาขาว ปอเปี๊ยะไส้ผักโขมชีส ซุปครีมผักโขม ซุปผักโขม เป็นต้น

แหล่งอ้างอิง : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)